Wat de Spanjaarden sinds 1572 niet is gelukt - de 1 April-viering is dit jaar afgelast. En 'De Steeg' is tot nader aankondiging is de winkel gesloten. De verkoop van GEUZENVLAGGEN gaat telefonisch door. Tijdelijk gratis bezorging in Brielle. Bel voor meer info: 0640649200

De oorlog der stadsharten

Augustus 2016 zal de geschiedenis ingaan als de maand waarin winkeliers uit Spijkenisse (de circa 72.500 inwoners tellende zelfverklaarde hoofdstad van Voorne-Putten) publicitair de oorlog verklaarden aan het op het eiland IJsselmonde gelegen Hoogvliet; een zo'n 34.000 inwoners tellend, afgelegen stadsdeel van Rotterdam. 

Wat was de aanleiding voor de 'tiffy' tussen de aan de Oude maas gelegen overbuurmannen? Wel u moet weten dat Spijkenisse in 2010 heeft besloten om de oude kern van het voormalige vissersplaatsje op te ruimen en een nieuw stadshart te ontwikkelen. Spijkenisse nam er dan ook danig aanstoot aan toen op de Blauwe Borden langs de weg (voorheen: ANWB-borden) ineens de aanduiding Hoogvliet Stadshart verscheen. U moet weten dat men in Spijkenisse het idee had, dat men, door al die miljoeneninvesteringen, het alleenrecht op het woord stadshart had verworven. En nu maakte Hoogvliet ineens goede sier met dit aan Spijkenisse toebehorende woord! Een schandaal...

Groot was de verontwaardiging van een woordvoerder van de Spijkenisser winkeliers die zelf het woord Stadshart aan de naam van een (ook in het centrum van Hoogvliet vertegenwoordigde) winkelketen heeft geplakt. "Zij gebruiken wel onze naam. Dan zou ons stadshart óók op de ANWB-borden moeten staan. Ik vind dit maar raar allemaal.'' 

Voor de goede orde: de door deze middenstander gewraakte blauwe borden worden sinds 2013 door de Nationale Bewegwijzeringsdienst geëxploiteerd. En er is niks raars aan als andere plaatsen ook gebruik maken van een kennelijk in de jaren 80 van de vorige eeuw gecreëerd synoniem woorden als binnenstad en centrum. Temeer, daar het gewraakte woord nooit als merk is aangemeld. 

De keten waar de boze ondernemer aan is verbonden is ook vertegenwoordigd in het Hoogvlietse stadshart.

Wie googelt op de combinaties HOOGVLIET en STADSHART en SPIJKENISSE en STADSHART ziet, dat de gemeente Rotterdam en de (inmiddels in Nissenwaard opgegane) gemeente Spijkenisse een jaar voor was met het publiceren van plannen voor de bouw van een nieuw stadshart voor de deelgemeente Hoogvliet. Daarbij komt dat het Stadshart van Spijkenisse veel vaker wordt aangeduid als Winkelhart Spijkenisse. De in 2016 door de op 12 augustus 2015 opgerichte Stichting BIZ Stadscentrum Spijkenisse opgezette officiële website voor het stadshart van Spijkenisse heet zelfs winkelhartspijkenisse.nl en niet stadshartspijkenisse.nl. En dat terwijl in het AD wordt beweerd dat Spijkenisse al in de jaren '80 van de vorige eeuw het centrum als Stadshart aanduidde. Vast staat dat het bestemmingsplan Hoogvliet - Stadshart in juli 2010 in werking is getreden. En dat Spijkenisser belanghebbenden er in de aanloopfase bezwaar tegen hadden moeten en kunnen maken. En niet in 2016.

An sich is het natuurlijk best raar dat Hoogvliet een stadshart claimt te hebben. Hoogvliet was ooit een vissersdorp en is na de jaren 50 van de vorige eeuw nooit meer dan een deelgemeente en stadsdeel geweest en het stadshart van het tot stadsdeel vervallen deelgemeente ligt rond de Coolsingel. Aan de andere kant zijn er in de regio weinig mensen die Spijkenisse als een stad beschouwen. En om een winkelcentrum tot stadshart te upgraden zullen de inwoners van de buurgemeenten Spijkenisse toch echt als een stad moeten gaan beschouwen. En niet als een met geld smijtende, voormalige groeigemeente, die nooit stadsrechten heeft ontvangen en begin jaren '50 van de vorige eeuw enkele honderden inwoners telde.

Maar goed,  in de krant ging een vertegenwoordiger van de Spijkenisser winkeliers te keer alsof ze het alleenrecht op het gebruik van de term stadshart zouden hebben. En dat is onzin. Of gaat er binnenkort ook een open brulbrief naar de onverlaten in Lelystad (Stadshart Lelystad - "Winkelen Werken Ondernemen Uitgaan Wonen"), Amstelveen ("7 Dagen Per Week Droog Shoppen"), Almere (waar het door Spijkenisse opgeëiste woord stadshart wordt gebruikt om het Centrum aan te duiden) en Zoetermeer (waar het woord stadshart al in 1985 in gebruik schijnt te zijn genomen)?

V'óór de fusie met de gemeente Bernisse heeft het nu over zoveel gebrek aan collegialiteit moord en brand schreeuwende Spijkenisse zich bij winkeliers op de rest van Voorne-Putten gehaat gemaakt met een zeer onsympathieke reclamecampagne, waarin de bewoners van de gemeentes Bernisse, Brielle, Westvoorne en Hellevoetsluis werden opgeroepen om hun eigen winkels links te laten liggen en massaal inkopen te doen in het Stadshart van Spijkenisse. 

Spijkenisse en Hoogvliet hebben meer dan de oude Maas met elkaar gemeen. Ooit lagen ze allebei in de Landen van Putten. Spijkenisse in het gedeelte dat werd aangeduid als Putten binnen en buiten de ring(dijk). (Het oorspronkelijke Spijk City lag binnen de ring.) Hoogvliet lag in Putten over de Maas. De Heerlijkheid Putten heeft van circa 1216 tot 1456 bestaan. Maar pas in 1459 vervielen de rechten formeel aan de graven van Holland. 

Tot de Heerlijkheid Putten behorende landen waren te vinden aan weerszijden van de rond 1450 weggevaagde rivier Striene; op het Putse deel van Voorne-Putten, Ijsselmonde, Hoeksche Waard, (Over-)Flakkee en in Noord-Brabant (Klundert en Zevenbergen). 

Hoewel Putten een indrukwekkend grote oppervlakte besloeg (en de dwars door hun bezittingen lopende rivier een belangrijke handelsroute was), waren de Putse heren kennelijk minder machtig en/of belangrijk dan hun Voornse collega's. Zo hebben de heren van Putten - in tegenstelling tot de heren van Voorne - nooit toestemming gekregen om zichzelf graaf te noemen.

Het leek allemaal zo mooi toen de gemeente Brielle vlak voor het uitbreken van de financiële crisis van 2007 voor veel geld het gemeentelijk woningbestand verkocht aan de ambitieuze woningstichting Vestia die in 2011, dankzij financieel wanbeleid, in de problemen zou raken. Anno 2016 is Vestia nog altijd niet uit de financiële problemen. Het lijkt erop dat Vestia ervoor heeft gekozen om grote-stappen-snel-thuis zoveel mogelijk geld te verdienen door het grootste deel van de vrijkomende Brielse sociale woningen niet langer te verhuren, maar voor zoveel mogelijk geld te koop aan te bieden. Doordat net te koop aangeboden sociale woningen alleen maar aan asielzoekers worden verhuurd, kan er een giftig klimaat ontstaan, waarin asielzoekers door automatisch door Vestia afgewezen woningzoekenden verantwoordelijk worden geacht voor het feit dat Briellenaren met een kleine beurs in hun eigen stad met geen mogelijkheid een woning kunnen huren.

Tot grote ontstentenis van zijn buren demonstreert een sinds kort in het voormalige Meijnaertslop gevestigde ondernemer door te vlaggen zijn aanhankelijkheid aan de Spaensche Koning Filips ("Voldemort") II. Zijn diepgeschokte buren vragen zich in gemoede af of het als Brielse ondernemer echt handig is om, zo kort voor 1 april, je voorliefde voor de Duistere Zijde te demonstreren. Of zullen de Spanjolen in 2016 de slag om Den Briel wel winnen?

'DeSteeg' kent overigens één, niet ver van het Meijnaertslop woonachtige Briellenaar die aan zijn voorgevel de Geuzenvlag heeft laten wapperen, terwijl aan de achterkant van zijn perceel het door de Geuzen zo gehate rood-geel-rood hing. Over van twee walletjes eten gesproken!

Meijnaertslop is de naam die in de 16 eeuw werd gebruikt voor een nog altijd bestaande zijstraat van de Bierkade die sinds de 18e eeuw Turfkade wordt genoemd. De naamgever van het slop was vermoedelijk een in de Nobelstraat woonachtige bierbrouwer, die aan de achterzijde van zijn perceel een opslagkelder had. Bij Meijnaerts opslagkelder bevond zich in 1557 een "cleyn poortgen", dat volgens de heer Aart van der Houwen van het Streekarchief niet veel meer dan een deur zal zijn geweest. Buiten het Meijnaertspoortje lag de Meijnaertssteiger, waar men de in de Goote (nu: Zuidspui) gelegen schepen kon beladen met Meijnaerts biervaten. 

Kort na 1572 werd de Meijnaertssteiger verlengd tot "het kleine bruggetje" dat Bierkade Oostzijde verbond met Bierkade Westzijde (nu: Scharloo). 'DeSteeg' heeft ooit een plattegrond gezien, waarop een tegenover het Meijnaertslop gelegen bruggetje als de 'Duyvels Brug' werd aangeduid.

In april 2006 is 'De Steeg' begonnen op Turfkade 33Bis. in een eeuwenoud, 'cleyn' poortgebouwtje, dat niet veel breder is dan de deur. Bij werkzaamheden is een zeldzame, uit 1563 daterende, bronzen penning aangetroffen (waardoor we dus weten dat het om een bouwsel gaat dat al in de 17e eeuw bestond). De penning is geslagen in opdracht van Stadhouder Willem van Oranje (ook Stadhouder van Voorne), die de loftrompet wilde steken op zijn broodheer, koning Filips ("Voldemort") II van Spanje, Heer der Nederlanden en Heer van Voorne. Na 1572 zal het merendeel der Prinsgezinden de penning hebben weggegooid.

De voor Orangisten ietwat precaire penning/liefdesbetuiging is overigens geslagen naar aanleiding van de Slag van Oran (1556), waarbij door Marokkanen gesteunde Spanjaarden erin waren gelaagd een uit 40 galjoenen bestaande Ottomaanse (= Turkse) vloot te verslaan. In 1563 ging Willem van Oranje er nog vanuit, dat wij, als de wijze koning van Spanje de 'Ottomanen' in 1556 niet zou hebben geslagen, de Nederlanden 'Mohammedaans' (= islamitisch) zouden worden. Maar in de 80-jarige oorlog zouden de opstandige stadhouder en zijn Geuzen de slogan 'Liever Turks Dan Paaps!' hanteren. dat niet alleen - de protestantse opstand tegen de katholieke landsheer der Nederlanden is mede gefinancierd met leningen die zijn verstrekt door de Turkse Sultan.

(Het scheldwoord 'Paaps' is afgeleid van de keurige Latijnse benaming van de paus [Il papa].)

Als we de Brielsche Courant en het AD/RD mogen geloven dienen de Geuzen en Spanjaarden dit jaar hun zwaarden en degens thuis te laten bij de ontzetting van Den Briel.  Komen zij toch gewapend naar de stad, dan staan er agenten van de afdeling Bijzondere Wetten klaar om de drager van het wapen op de bon te slingeren.

Een zeer goed doordachte 1 aprilgrap dacht 'De STEEG' toen op 5 maart 2014 het adrenalinepeil weer tot normale hoogte was gedaald. Helaas wordt verscherping van de regels in het AD/RD van 6 maart 2014 gemotiveerd met een verwijzing naar het bloedbad in Alphen aan den Rijn, waar een geestelijk gestoorde man 6 mensen doodschoot, 17 voorbijgangers verwondde en zichzelf daarna van het leven beroofde.

En dat is toch wel een heel ongepaste en onsmakelijke verwijzing om een grap over het einde van het gedoogbeleid tegen gewapende Geuzen en Spanjaarden geloofwaardiger te doen klinken. Maar als het geen 1 aprilgrap is het wel een voorbeeld van overdreven veiligheidsbeleid!

Het symposium is achter de rug, meldt het AD. U weet wel, het symposium waarvan de inspiratiebrochure zoveel Briels stof heeft doen opwaaien. Wat is er over gebleven van het belachelijk revolutionaire, maar onbetaalbare plan om de Briels wallen, een rijksmonument, waarvan vorig jaar het 300-jarig jubileum werd gevierd,te slopen en langs de buitengrenzen van nieuwbouwwijken en bedrijfsterrein Seggelant nieuwe wallen te bouwen om de eenheid te symboliseren tussen vesting en stadsuitbreiding?  Kennelijk niets. 

Volgens de krant zijn de creatieve geesten op de proppen gekomen met de volgende ideeën, die moeten voorkomen, dat de stad verwordt tot een nationaal historisch museum: Een verzonken brug in de vestinggracht, waardoor mensen kennelijk met aan weerszijden water door de veste kunnen lopen. Een muziektent of horeca in één van de bastions, waar wandelaars thee of koffie kunnen drinken. En, als Albert Heijn de vesting eenmaal met toestemming van de op dit moment dwarsliggende provincie heeft verlaten, binnen de wallen een vestiging van AH to Go waar voor beduidend hogere prijzen een klein deel van het assortiment van de grote broer te koop is. (Alsof de concurrentie van o.a. Lidl, Jumbo en een op een steenworp afstand gelegen, goedkopere Albert Heijn niet als een molensteen om de hals van de dure mini-Heijn zal hangen).

Ook schijnt een creatieve geest de mogelijkheid te hebben geopperd om de winkelfunctie uit de vesting te verbannen naar een rond de 'nieuwe Heijn' en de ondergrondse Jumbo te bouwen centrum. Een nieuwbouw centrum, dat waarschijnlijk net zo'n succes zou worden als het nieuwe centrum van Spijk City. In de ogen van de creatieve geesten volgen de winkeliers dan artsen, scholen en de banken, die het centrum al hebben verlaten. 

Het feit daargelaten, dat de gemeente erin het nabije verleden voor heeft gekozen om het merendeel van de artsen (twee van hen houden nog altijd praktijk in de Jacobskerk) en scholen naar buiten de vesting gelegen nieuwbouw te laten verhuizen, is de sluiting van bankkantoren een landelijke trend, die zelfs in grote steden huishoudt. De gemeente Brielle telt sinds 1 januari 2014 1 bankkantoor van de AMRO-Bank en een vestiging van ING in de Bruna. Zowel AMRO-bank als ING zijn daardoor binnen de vesting vertegenwoordigd. In de vesting is ook het merendeel van de Brielse geldautomaten te vinden, waaronder een automaat van de tot 1 januari 2014 buiten de vesting gelegen RABO-bank, die niet via het internet bankierende Brielse klanten tegenwoordig niet in Nieuwland maar in Oostvoorne ontvangt.

Het idee van de verzonken brug in de veste lijkt op creatieve wijze gestolen van Fort de Roovere in Halsteren. Daar heet de verzonken brug een loopgraafbrug (KLIK HIER VOOR EEN INSPIRERENDE FOTO VAN DE BESTAANDE LOOPGRAAFBRUG). 

'De STEEG' zou er overigens geen enkel bezwaar tegen hebben als de Brielse vesting, inclusief winkels, tot nationaal historisch museum zou worden uitgeroepen. Zoiets is namelijk onder meer prettig voor de kassa's van de plaatselijke winkeliers.

Donderdag 16 januari 2014, op de Brielse wallen, sjorend aan Guus, een allochtone hond die niets van een Hollands buitje wil hebben. Natuurlijk nèt geen camera bij de hand en een regenboog die uit het 'gouden schip' op de toren van de Sint-Catherijnekerk lijkt te komen.

Judy Garland/Dorothy samen met hondje Toto en een regenboog; blijft een adembenemende combinatie. (KLIK HIER)

De Brielse slagerij 'P. van der Waal' is jarig. 100 jaar oud om precies te zijn. Voor de eigenaren van het familiebedrijf reden genoeg om de vlag uit te steken!

'Antiek & Curiosa De STEEG' zal de respectabele leeftijd van 100 jaar ongetwijfeld niet halen. Dat is geen reden om Corrie en Piet een welgemeende felicitatie te onthouden.